Leren vanuit verwondering

Wim Bax (71) is vrijwilliger bij IVN De Ronde Venen & Uithoorn en Knotgroep Uithoorn. Hij groeide op in Landsmeer en Oostzaan. ‘We keken uit over het Ilperveld. Als jonge jongen ging ik zelf met de roeiboot het water op. Toen had je nog echte winters. Ik heb heel veel geschaatst in de omgeving. In de natuur ontdekte ik van alles. De bijzondere momenten herinner ik me nog goed. Die keer dat ik een roerdomp zag. Of dat weiland vol met baltsende kemphanen. Prachtig. Toen is het zaadje geplant.’

Een paar jaar werkte Wim als laborant in het ziekenhuis. Op latere leeftijd begon hij aan de studie biologie en studeerde af als plantenecoloog met didactische vaardigheden. Uiteindelijk werkte hij 35 jaar in het voortgezet onderwijs. ‘Ik heb altijd gestimuleerd dat leerlingen vanuit verwondering konden leren. Ga naar buiten, wat vind je allemaal in de natuur? Kinderen vonden onderzoekend leren leuk en de stof bleef veel beter hangen.’

Terug naar een oude liefde

Na zijn pensionering duurde het niet lang voordat Wim vrijwilligerswerk ging doen. ‘Ik was eerder al eens gevraagd, maar toen ik nog werkte had ik er helemaal geen tijd voor. Na mijn pensioen wel. Ik wilde terug naar mijn oude liefde: de natuur in, en daarvan leren. Ik werd lid van IVN De Ronde Venen & Uithoorn en deed mee met allerlei activiteiten, zoals een vogelexcursie of een lezing. Ook werd ik bestuurslid bij Knotgroep Uithoorn, een stichting die die samen met landschapsorganisaties werkzaamheden verricht, zoals het knotten van wilgen.’

Van deelnemer naar actieve vrijwilliger

Ze ontdekten bij IVN al gauw dat ik bioloog was. Ik werd gevraagd om de Natuurgidsenopleiding te helpen organiseren. We maakten een leerplan, wierven deelnemers, benaderden docenten en regelden alles eromheen. De opleiding was ontzettend populair. We hadden zelfs aanmeldingen uit Alphen! Nu zijn we druk met de voorbereidingen van de nieuwe opleiding. Hopelijk kunnen we in mei starten.’

Ineens een lege agenda

Door Corona konden veel activiteiten van de afdeling niet doorgaan. Wim vertelt: ‘Ik had ineens een lege agenda. En als redactielid van het afdelingsblad merkte ik dat het steeds lastiger werd om kopij te verzamelen. Tijdens de lockdown ben ik wel zelf de natuur in blijven gaan, we wonen hier vlak bij de weilanden. Maar dat is toch anders dan met een groep gelijkgestemden de natuur in gaan. Ik kijk ernaar uit om de andere natuurliefhebbers weer te ontmoeten. Het mag niet doodbloeden. Want het samenkomen bindt mensen.’

Twee zwanenvaders

‘Toen het nog kon, was ik een keer mee met een groep die zwanen ringt. Hierdoor kunnen de zwanen worden gevolgd voor wetenschappelijk onderzoek. Het ringen gaat per gezin. Op een gegeven moment hadden we een gezin met twee volwassen zwanen en vier jongen. En wat bleek? De ouders waren twee mannetjes. Eerder hadden we 1 vrouwtje geringd, een paar sloten verderop. Dat leek de draagmoeder. Heel bijzonder, want andere volwassen zwanen worden in het territorium niet getolereerd, en dit vrouwtje wel. Dat is toch bijzonder, dat je zoiets tegenkomt? Ik blijf me verwonderen.’

Nooit uitgeleerd

Wim wilde graag blijven leren over de natuur. Via de Groene Academie, een website met cursussen en vacatures voor vrijwilligers in Noord-Holland, volgde hij cursussen bij verschillende natuurorganisaties. ‘Laatst volgde ik een cursus van Landschap Noord-Holland, waarin je leert hoe je nesten kunt bouwen voor wezels en hermelijnen. Want bij de knotgroep zijn we bezig met hout, wat je hier goed voor kunt gebruiken. En ik volgde ook een herhalingscursus veldhulpverlening, zodat jezelf en anderen kunt redden als er tijdens het vrijwilligerswerk een ongeluk gebeurt. Af en toe kijk ik op de site of er een interessante cursus of workshop in de buurt is. E-learnings doe ik niet, dat past niet bij mij’, aldus Wim.

Samen krachten bundelen

‘Het mooie van de Groene Academie is, dat alle natuurorganisaties samenwerken. Je hebt best veel eilandjes in de natuurbescherming, terwijl er zoveel overlap is. Maar hier niet. Hier zie je dat krachten bundelen heel positief kan werken. Ik zou het leuk vinden als zo’n platform ook in Utrecht zou komen, want wij zitten hier precies op het grensgebied. Ik heb in de afgelopen jaren veel nieuwe dingen geleerd. En nu, na zes jaar bij IVN en de Knotgroep, ben ik nog steeds niet uitgeleerd.’