De liefde voor de natuur van Jan Jaap

De liefde voor de natuur van Jan Jaap

Tekst en fotografie: Mathilde Lawalata

De zon schijnt volop als ik Jan Jaap Moerkerk tref bij Park Leyduin in Heemstede. Over een uur wandelt hij vanaf deze plek als begeleider mee met de wandelgroep ‘Gezond Natuurwandelen’. Maar Jan Jaap doet nog veel meer. Hij is ook natuurgids voor kinderen en volwassenen in het Nationaal Park Zuid-Kennemerland, hij controleert de rasters rond de grote gebieden van Nationaal Park Zuid-Kennemerland waar grote grazers rondlopen, werkt voor het wisent project van PWN én schrijft stukjes voor de nieuwsbrief. Hij is vrijwilliger bij PWN en Natuurmonumenten. Wat beweegt Jan Jaap om zich zo veel in te zetten voor de natuur?

Met de paplepel

‘We woonden vroeger midden in Haarlem boven de winkel van mijn vader in een drukke straat met veel verkeer. Buiten spelen kon niet. Daarom nam mijn moeder ons mee de natuur in. Elke zondag waren we in de Duinen. Dat was genieten, joh. De liefde voor de natuur is me met de paplepel ingegoten.

Leren van de boswachter

Ik noem mezelf altijd autodidact, ik heb geen cursussen gedaan en heb alles zelf geleerd. Maar ik heb ook heel veel van de boswachters geleerd met wie ik samenwerk. Ik weet nu best veel over de natuur en vind het prachtig om mijn kennis en enthousiasme over te brengen op anderen door met ze naar buiten te gaan.

De mooiste dag

Het is zo mooi om met kinderen de natuur in te gaan. Laatst was ik met groep 1 op stap. Samen gaan we dan op zoek naar Ko Duinkonijn. Dan pakken die apenkoppen gewoon je hand vast. Soms heb je een klas, waarvan kinderen niet gewend zijn om naar zee te gaan. Die gaan helemaal los en dan blijft er niks over van je excursie. Dat kost je soms veel energie. Maar dat laat ik dan gewoon gaan. Ik had een keer een meisje in de groep die nog nooit de natuur in was geweest. Ik zette een wijngaardslak op haar hand. Ze aaide over het slakkenhuisje, keek me aan en zei: “Meneer, dit is de mooiste dag uit mijn leven.”

Dichtbij de natuur

Een tijdje geleden gingen we de natuur in met een groep asielzoekers en statushouders. Dan merk je pas hoe ver wij van de natuur af staan. De deelnemers gingen meteen op zoek naar eetbare planten en planten met een medicinale werking. Zo leer ik ook weer van hen. Die excursie was een ongelooflijk succes.

Een dood dier

Mijn kleinzoon van 9 is heel geïnteresseerd in de natuur. “Opa”, zei hij, “Ik wil wel eens een dood dier zien.” Dus wij gingen samen naar een plek in het bos waar soms de dode dieren heengebracht worden. Dan zie je pas wat recycling is, er blijft nauwelijks iets van het dier over. Hij zag het hele proces, de maden en andere beestjes. En hij vond het helemaal niet eng. Sterker nog, hij vond het prachtig.

De aardkloot helpen

Het is zo relaxt in de natuur. Verstand op nul, blik op oneindig en gewoon genieten. Dit is zo’n prachtige omgeving. En de natuur is altijd anders, je gaat met andere ogen kijken. Als ik een kudde wisenten zie, krijg ik een blij gevoel. En als vrijwilliger kan ik mensen over de natuur leren en zo onze natuur op mijn manier helpen. Er is zoveel gedoe in de wereld, ik leef bij het moment van de dag. De natuur is mijn inspiratiebron.’

Even eruit zijn

De deelnemers van de wandelgroep hebben zich inmiddels verzameld. Het is een groep van ongeveer 20 - veelal oudere en alleenstaande - mensen die samen in de natuur wandelt, om eruit te zijn, contacten te leggen en van de natuur te genieten. Jan Jaap kent ze bijna allemaal bij naam. Er wordt gekletst, er worden grapjes gemaakt, iedereen heeft er zin in. Dan gaat de groep op pad. Een vrijwilliger loopt vooraan, en Jan Jaap sluit de groep. Het wordt vast een mooie wandeling!